TİM'S VERMEER BELGESEL-FİLM

     

The Music Lesson- Johannes Vermeer 1662–1665

    

    Daha çok İnci Küpeli Kız resmi ile tanınan hollandalı ressam Johannes Vermeer’in eserleri ve kullandığına inanılan resmetme teknikleri üzerine film tadında bir belgeseldir. Araştırmaları yapan ve bu teknikleri bizzat test eden kişininin adı Tim Jenison. Filmin ismide buradan geliyor yani Tim’in Vermeer’i.  

    

      Bu belgeseldeki sürecin amacı uzun surelerdir akılda soru işareti bırakan Vermeer’in ışık kullanımı ve çalışmalarında alt çalışmalara rastlanılmaması sorularını cevaplamaktır. Bu sorulara cevap aramak üzere Tim Janison, Vermeer'in izinde tabloların yapılış sırrını çözmek amacıyla yıllarca sürecek bir araştırmaya girişmiş ve ressamın bir tablosunu merkeze koyarak bununla birlikte özellikle de bulduğunu öne sürdüğü Vermeer'in tekniğini kullanarak o tablonun bile birçok kişi tarafından gerçeğe yakın bir şekilde çizilebileceğini ispatlamak için bu projeye imza atmıştır. Tim’in çalışma süreci bi hayli uzun ve yorucu olmuştu. Tim'e göre Vermeer optik bir aygıt ve belirli bir düzenekte kurduğu aynalarla resimlerini çiziyordu. Renk tonajlarını daha doğru bir ifadeyle gerçek rengi minik bir aynanın yansıttığı gerçek görüntüyle, çizmekte olduğu resmi karşılaştırarak elde ediyordu. Tim'e göre bu sebeple Vermeer resimleri bu kadar gerçeğe yakındı ve sahici bir yanı vardı. Vermeer’in resmindeki optik hatayı, Tim’de küçük siyah motifleri Vermeer'inkine benzeyen lens distorsiyonundan kaynaklanan bir eğrisellikle çizmiştir. Dolayısıyla yanlış cevabı kopya ile geçiren biri gibi aynı hatayı tekrarlamıştır. Bu çalışma sürecinde Vermeer’in sanatsal kimliğinin yanında basarılı bir optik zekanın, sayısal bir kimliğinde var olduğunu söyleyebiliriz. Tim’in kanıtlamak istediğide tekniğin yanı sıra Vermeer’in optik zekasıydı. Oldukça uzun ve meşakkatli bir sürecin sonunda resmi tamamlayan Tim büyük bir yorgunlukla ve tabiki mutlulukla amacına ulaşmıştı. Tim’in üzerinde durduğunu Vermeer'de ve bir çok sanatçıda mutlaka bir noktada sanatın ve bilim bir araya geldiğini görmekteyiz, Vermeer bunu yıllar sonra Tim’e kanıtlayacak ölçüde soru işareti bırakarak göstermiştir. 

      Benim bu belgeselde ilgimi çeken asıl olay ve bence anlatılmak istenen asıl gaye süreklilik ve pes etmemek. Bu belgesel bana Vermeer'in resim dehasını veya optik dehasını anlatmadı, belgesel bana, merak ettiği ve anlamak istediği bir konuda tüm özverisini ortaya koyarak disiplinli çalışan bir adamın hikayesini anlattı. Bu bir başarı hikayesinden daha çok bir kararlılık hikayesi. Belgesel bütünüyle çalışma disiplinin ve bir iş üzerindeki disiplinin ne kadar önemli olduğunu kanıtlayarak farkındalık sağlattı.  Ben belgeselde Vermeer’in yanı sıra Time büyük bir hayranlık besledim, bu zorlu süreçle oldukça güzel başa çıktı. Tim’in Vermeer'indeki azmi örnek alacağım konusunda aydınlandım. Bu belgesel yalnızca sanatçılar için değil de herkes için bir yol gösterici olabilir. Unutmayalım ki sanatsal yahut zanaatsal her işin başı sabırdır.